Een dodelijk lange terugreis van welgeteld zeventien minuten. Ik moet het elke dag doorstaan. Toch kom je op exquise ideeën als je jezelf weer eens door je Facebook Feed heen wurmt, zoals de op-knopjes-drukkende apaat die je bent. Foto’s van consumpties zijn er in overvloed. Ik scrollde even door, drukte af en toe op de vind-ik-leuk knop. Het ging zijn gangetje. Toen zag ik het. Een Instagram post. Ik wilde meedoen met de hype. Dus met de ‘A’, van onze geliefde studie, in mijn achterhoofd, consumeerde ik weer kostbare bandbreedte om kunst te maken. (Als ik over mijn abonnement heen ben gegaan dan verhaal ik het op het budget van de LASpost.) Nadat ik met de vierentwintig mogelijke effectencombinaties rondgestoeid had, keilde ik mijn creatie uit over de server. Al snel stroomden de reacties en de vind-ik-leuk meldingen binnen. Mijn ego was weer voldaan, ik was weer erkend door de maatschappij.
Erkenning? Erkenning. Tegenwoordig krijg je, met één druk op de knop, meteen waardering van andere mensen. Het vraagstuk is dan: Is dat oprecht? Is het zelfvertrouwen dat mensen hieruit opdoen gegrond? Zelfs als het niet gegrond zou zijn; zou het dan wat moeten uitmaken? De like-cultuur kan op zijn zachtst gezegd nep worden genoemd. Kwantiteit gaat voor kwaliteit, het aantal personen in je vriendenlijst. Het aantal vind-ik-leuk’s op je foto of je statusupdate. Dit is waar het allemaal om draait tegenwoordig. Niet alleen onze behoefte om meer te consumeren wordt groter; ook de vraag naar emotionele aandacht stijgt. Zal deze nieuwe cultuur onze drang om erkend te worden verzadigen of zullen mensen steeds depressiever worden? De digitale vind-ik-leuk zal wellicht niet het gapende zwarte gat, waar je hart hoort te zitten, opvullen.
Hoewel je erkenning haalt uit personen die je niet ziet; ben je zelf de enige persoon waar het echt om draait in jouw leven. Toch halen we uit het het netwerk van individuen dat we de informatiemaatschappij noemen, feedback waarop wij onze realiteit baseren. Een persoon onderneemt een actie, de wereld oordeelt over die actie, de persoon past zich weer aan; en zo houdt de ziel zich zijn ‘leven’ lang een gigantisch vervormende spiegel voor, die jij jouw realiteit noemt. Soms lijk je normaal, meestal niet. Dit wordt alleen maar erger, we staan steeds meer met alles in contact. Je hebt rond de zeshonderd mensen op Facebook, ze oordelen allemaal. Je realiteit wordt steeds meer vervormd door hun oordeel over jou.
Het is geen kwestie van de spiegel stuk slaan. Die houd je het hele leven bij je. Het zou gezond zijn om in je leven een paar keer je ogen te sluiten en niet naar de spiegel te kijken. Hoe meer we in contact komen met massamedia, hoe erger we beginnen te vervormen en hoe lelijker we lijken te worden. Desalniettemin leeft mijn Instagram profiel voort. Er is geen ontsnappen meer aan.
